Spotlights

Эрлан Молдошев

"Ийгилигим учун Ыраазымын"

Эрлан Молдошев – Борбордук Азиядагы Америкалык университеттин “Эл аралык жана ишкерлик укугу” факультетинин 2014-жылкы бүтүрүүчүсү. Эрлан окуп жаткан кезде, укук тармагында бардык муктаж болгон кишилерге жардам көрсөткөн БААУ Укуктук Клиникасында тажрыйба алган. Бул клиникада студенттер чыныгы жарандык жана кылмыш иштери боюнча иштөөгө мүмкүнчүлүк алышат. Университетти бүтүргөн соң Эрлан эки абройлуу эл аралык жогорку окуу жайына магистратурага кабыл алынган. “Чындыгында, мен Борбордук Азиядагы Америкалык университетке тапшырып жатканымда магистратурага тапшырарымды билгем, анткени менин адистигим боюнча берилген Болонья системасындагы диплом жетишерлик деп таанылбайт. Менин оюмча, магистратура бакалавриатка караганда теориялык жана практикалык билимди тереңирээк берет жана жөндөмдүүлүктөрдү өрчүтөт. Азыркы учурда Москва шаарында “Экономика жогорку мектеби” Улуттук изилдөө университетинде магистратурада окуйм. Дүйнөдөгү көптөгөн университеттердин арасынан бирөөнү тандоо абдан оор келди. Керектүү багыттагы тийиштүү университетти издөө жана тандоого абдан көп убакыт керектелгендиктен бул иш зарыктырат. Мындан тышкары дипломдук ишти жазуу, сабактарга катышуу, убагында тапшырыла турган үй тапшырмалар да үстүмө жүк болуп жыйылып турган. Өз кесибим боюнча окууну улантуу мен үчүн эң биринчи критерий болуп коюлган. Жеке өзүмдүн оюм боюнча, киши бардык тармактарда чеберчиликке жете албайт. Магистр даражасын чет өлкөдө гана алуу экинчи критерий болуп коюлган. Батышта берилген билим дүйнөдөгү бардык студенттер үчүн эң жагымдуу болгону эч кимге сыр эмес. Үчүнчүдөн, чет өлкөлөрдө жогорку окуу жайларында окуп жаткан же бүтүргөн досторумдун кеңештерин уктум. Ар кайсы университеттер боюнча сунуштар түштү. “Тандырдан жаңы бышып” түшкөн маалыматтарды пайдаландым. Экономика жогорку мектебине аны бир жыл окуп бүтүргөн бир досумдун кеңеши менен тапшырдым. Бул окуу жай КМШ өлкөлөрүнүн арасында биринчи үчөөнүн арасына киргенин көп уккам, ал жакка тапшырганыма эч өкүнбөйм. Бул окуу жайы жөнүндө интернетте көп маалыматты жана элдин ой-пикирин окуп арызымды бердим. Бишкектин №5-мектебинде 16-мартта өтө турган, магистрлерди тандоо үчүн олимпиадага катышууну каалаганым тууралуу катты февраль айында жаздым. Экономика жогорку мектебинин интернет баракчасында каттоодон өтүп, белгиленген күнү сынакка келдим. Сынакта студенттердин юриспруденциядагы билими текшерилген. Сынак татаал өткөн жана 3 бөлүмдөн турган: 1) 60 суроолуу тест; 2) 18 барактан турган англис тилиндеги текстти юридикалык талдоо; 3) 2 маселени чыгаруу. Апрель айынын аягында мен олимпиаданын “байгелүүсү” болгонумду билдирген кат келди (жеңүүчүлөр да болгон). “Байгелүүлөр” деп, университетке өтүү үчүн керектүү упайды ала албаган, бирок кабыл алынгандар аталган. Окуу төлөмүнө 100% арзандатууну алыш үчүн маектешүүгө катышуу керек болгон. Мындан тышкары качан болсо да, алынган бардык академиялык сыйлыктар боюнча документтерди да көрсөтүү талап кылынган. Ошентип, акысыз окуу (келишим боюнча окуу акысы бир жылга 8000$ барабар) жана Москванын бир жатаканасында дээрлик акысыз жашоо мүмкүнчүлүгүнө ээ болдум. Бирок Москва менин кыялымда жалгыз болбогондуктан, башка европалык университеттерге тапшырып көрөйүн дедим. Европада жогорку окуу жайлары чындыгында көптөгөн магистрдик программаларды сунуштагандыктан, алардын арасынан бирөөнү тандоо уламдан-улам татаал болгон. Акыры көзүм Швейцариянын Фрибург Университетине түштү. Бардыгынан мурун мында мен окуган багыт – Эл аралык жана ишкерлик укугу боюнча магистратура сунушталганы мени кызыктырды. Документтерди берүү процедурасы 3 жумага созулду, себеби IBT жыйынтыктарынан башка алар укук тармагында иштеген кеминде 3 кишинин сунуштама катын, жана эмне үчүн мен алардын университетинде окугум келгени тууралуу 2000 сөздөн турган мотивациялык катты талап кылышкан. Комиссия менин арызымды 2 жуманын ичинде кабыл көрүп, Швейцариянын визасын алуу үчүн документтерди тапшыруу иши башталган. Бул иш жеңилдерден эмес. Мынча документти эч качан чогулткан эмесмин. Үй-бүлөнүн кирешеси тууралуу маалымкат, банкта чоң эсебиң болгону тууралуу маалымкат, университеттен берилген транскрипт, туулгандыгы жөнүндө күбөлүк, окууну бүтүргөндөн кийин мекенге кайтуу боюнча декларация, “эмне үчүн силер мага виза беришиңер керек?” жана “эмне үчүн дал Швейцариянын өзүндө магистр даражасын алышым мен үчүн маанилүү?” темаларына дилбаян талап кылынган. Арызымды карап чыгуу үчүн жергиликтүү салык төлөмүн, Швейцариянын аймактык административдик салык төлөмүн төгүү, мындан тышкары мунун бардыгын француз тилине которуп, 2 нускасын даярдоо. Документтерди иликтөө процесси 2 айдан ашуун убакытты алды. 1-семестрге катталуу үчүн Москвага жөнөдүм. Ошентип, 10-сентябрда Швейцариянын миграциялык кеңсеси арызымды макул таап, мага визаны жөнөттү. БААУ күткөнүмөн көптү берди. Бул жерде мен убактымды туура пайдаланууну үйрөндүм. Баарынан мурда мага студенттердин өздөрү дем берчү. Бардыгы дайыма даяр болгон топто окуганың чоң түрткү болот. Батыштын билими ата-мекендик билимге караганда айырмаланат. Муну тааныш керек. БААУ берген билим Кыргызстанда жана КМШ аймагында мүмкүн болушунча мыкты деп айтса болот. Профессордук-окутуучулук курам жана алар берген теориялык билимдер мени толук канааттандырды. Швейцарияда магистрдик даражаны алып, окуумду Экономика жогорку мектебинде улантууга аракет кылам, мындайча эки жыл ичинде эки магистрдик даражаны алганга аракет кылам (Экономика жогорку мектебинде магистратура 2 жылга созулат, бирок кээ бир шарттарды сактоо учурунда мени дароо 2-окуу жылына кабыл аларына убада беришти). Жеке менчик тармакта гана иштөөнү көздөп жатам. Чет өлкөлөрдө кесибиме ылайык, резюмемди жибере турган бир нече жеке менчик ишкана бар. Убакыт бардыгын көрсөтөт. Студенттер чыдамдуулукка үйрөнүшү зарыл. Магистратурага тапшырууда бул негизги фактор. Ошондой эле муну абдан каалаш жана умтулушу керек. Сизге берилген убакытты туура пайдаланыңыз. Өзүңүздү калыптандыруу үчүн сизде бардык мүмкүнчүлүктөр бар”.

Анатолий Федоренко, Управление Бизнесом

"I strongly believe that Business as a social institution can improve the situation in the country, reduce poverty and also benefit the owner"

-Tell us please, why did you choose AUCA? And why Business Administration? While researching about the universities in Kyrgyzstan, I was impressed by the values this university preserved compared to others and also the reputation it had as a corruption free university with highly developed student body. The decision was quick – to apply only here. I strongly believe that Business as a social institution can improve the situation in the country, reduce poverty and also benefit the owner. This is why I was curious about studying exactly business. It can teach you to manage your life in a way business does. - Lots of students complain that BA is the most difficult department. Is it true? How you handle with all those homework, quizzes and researches? The difficulty increases when you either are not motivated and eager to study or you have lots of projects to do. Every department is difficult, yet BA has its own difficulties which are designed especially for those, who would like to learn how money works, how business is made or how to manage people. These are special kinds of skills and not everybody is willing to deal with them. - Tell us about your favorite classes from BA, why do you like it? Marketing, Financial mathematics and also IT&IS. Marketing – for its professor Nils Koenig who was always in time, always confident and who really thought of how to better present the material to the students. Financial math – for its applicability and also because it teaches one of the most valuable language in the world – the language of money. IT&IS – because this course introduced me to the huge field which was not familiar to me – Microsoft excel. Now I understand the full importance of the ability to work with excel doing my own projects. -You were a SIFE President. Tell us a little about your projects, competitions? How SIFE helped your professional skills? SIFE gave me 90% of my current resume and also a valuable network. Also it gave me a philosophy of how to behave and do the business. What kind of projects I should be striving to implement and how to run the business. Basically, most of the things I possess right now including projects, own start up, and even my fiancée I gained doing SIFE. This is why I am so grateful to the team and to all that supported me in these endeavors. -Did you participate in any summer schools or trainings abroad? The similar experience I have is the participation in the SIFE World Cup 2011 which was held in Malaysia, Kuala Lumpur. I went there with the help of AUCA alumni and the experience gained I consider as one of the most valuable international experience I have. When I entered the room with 1500 students from 39 countries all aiming at doing business project for the society, my first thought was, - these are going to change the earth. -What did your department give you? The BA department gave my first of all those professors who are always willing to help me with the questions about study, projects, doing business or even self-management. Also there were opportunities for scholarship and applications for different programs which were - Who do you want to be after graduation? In what field are you going to work? After the graduation I would like to continue doing what I do right now - development of the social – business projects. Most probably my own business will be connected to media projects, yet talking about job position, I would like to work in the manufacture field and also in tourism which is currently rapidly develops in Kyrgyzstan. - All BA students need to pass their internship as in other AUCA departments. What was your internship? What did you do? Was it interesting and helpful? I am going to pass the internship in my own project which is a new media start up. I have a team which is currently working on it and later we will register the project as an official business entity which will gave me the opportunity to officially have it as an internship. Moreover, my thesis statement will also relate to this project. This is the good thing when you create the start up at the end of your university study. -Your wishes and advises to future BA students Just select the goals and do not skip them (develop the discipline). The knowledge is what matters. Writing notes will be one of the most valuable skills you ever need. Try to apply everything in real life – do the practice! BA is about everything, so try to get as much as possible (take classes from Russian department, Psychology, Law - they are all important and useful) Do the homework in the same day you received it, the more you postpone – the harder to start. Extra curriculums are awesome – do as much as you can – but learn to set priorities! Remember – reputation matters, so each time you work in the group do not betray others. Ask yourself after each class – what did I really learned? This will really show you where you money goes and what you really will use.

Сайкал Анвар кызы, Управление Бизнесом

"BA gave me a solid theoretical background in almost all vital spheres of business."

-Tell us please, why did you choose AUCA? And why Business Administration? Three of my cousins have graduated from AUCA, one from Economics Department, and two other – from Business Administration. Actually, it was their colorful stories about unique student and academic life in AUCA, full of great opportunities that enlightened my desire to apply for a bachelor degree there. Moreover, I have chosen BA in particular because of my lifelong passion to business. Since childhood I realized the sweetness of being an entrepreneur by selling rocks from a local river or organizing a lemonade stand in my neighborhood. It was an inexpressible feeling of freedom and happiness when first customers approached my stand and I made first few dollars of profit. From that moment I knew that I was born to become a businesswoman. Thus, I believed that unprecedented entrepreneurial approach taught by BA at AUCA perfectly matches my career aspirations in starting new businesses. - Lots of students complain that BA is the most difficult department. Is it true? How do you handle with all those homework, quizzes and researches? No, studying in BA is not more difficult than in any other department of AUCA. It might seem difficult because BA unites several business areas like Marketing, Management, Accounting and Finance. For creative people who would like to become a sales manger it might be challenging to study Accounting, and vise versa, for a future auditor International Marketing is definitely not the subject of extreme necessity. However, for any businessperson in order to be successful it is essential to have a clear understanding of all the powers and processes that influence the business, whether they are driven by customers, financial markets or employees. Therefore, this comprehension helped me, as a future financier; take such classes like HR Management as seriously and responsibly as Managerial Accounting. Thus, I believe that consciousness and thinking ahead with the inner thirst for knowledge do really help in organizing the daily routine, which leads to successful and timely passing of all those homework, quizzes and research papers. - Tell us about your favorite classes from BA, why do you like it? It is not difficult to guess that my favorite classes from BA represent all Accounting classes, Intro to Finance, Financial Markets and Instruments and Banking. They were challenging and highly demanding, required to spend hours for solving the tasks. However, these classes stimulated my thinking leading and helped to reveal the implicit characters like determination, perseverance and dedication to work. From other fields I was fond of such classes as Management, Business Communication, Marketing, Organizational Behavior, IT&IS and Business Ethics. Each of them was unique in its own sense, with “special something” that made the atmosphere in the class warm, bright and friendly. Nevertheless, the subject itself was not so interesting if professional, competent and humane professors did not teach it. Therefore, I want to specially give thanks to Olga Anatolievna Galimova for her exceptionally well training in accounting and strict quizzes, Natalia Nikolaevna Korosteleva who teaches how to be and look like a professional, Niels Koenig for his quality-led presentations, Nurbek Tokoldoshev for his energizing interest in finance, Nurlan Atabaev for kind and funny atmosphere in the class, Dinara Seitkazievna Bobusheva for the first acquaintance with business, Lira Djuraeva for her expressive and ingenuous personality, and Frank Ebinger for his philanthropy. -You were a SIFE President. Tell us a little about your projects, competitions? How SIFE helped your professional skills? Did the selection of your department played a role in participation in SIFE? In 2012 SIFE was rebranded as ENACTUS (Entrepreneurs in action) in order to show how students, business and academic leaders are united in a single entrepreneurship movement to improve the quality of life and standards of living of people in need through the power of business. Nowadays, Enactus Team of AUCA is handling six projects aimed to educate, prepare and assist vulnerable communities in Kyrgyzstan like unemployed, women and handicapped people in starting up their own businesses. For example, our new project – Manas Trail, is aimed to support inhabitants of Kyzyl-Tuu and Bokonbaevo villages situated on east cost of Issyk-Kul Lake by training local residents the basics of business and marketing, and establishing a community-based tourism there. Another project, Apashkin Lunch, is aimed to help unemployed women to earn profits at staying at homes! These and other projects can be found on our accounts on Facebook and Twitter. Being a president of Enactus AUCA is not an easy thing that at first it may seems. It requires a lot of time and efforts to set SMART goals, organize meetings and events, motivate team members and control the activities of all the participants. Hence, you can see that management skills are extensively trained and developed here. Moreover, since every project and any event involves active interaction with various kinds of partners, sponsors, business mentors and academic advisors, where persuasion and confidence are of critical importance, my communication skills have been improved substantially. In addition, Enactus helped me to develop a professional network that would certainly help in building my future career. -What did your department give you? First of all, BA gave me a solid theoretical background in almost all vital spheres of business. What is important that BA professors do not teach us to know the right answers on all possible questions, they teach us the methods how to find those answers by stimulating our thinking. That is why I love my department a lot – the teaching methodology provides a certain degree of freedom for students to explore their own ways in studying one or another topic, to make their own little discoveries. Moreover, I feel strong support from my department in any of the activities I engage in ranging from helping with the schedule and including special on-demand classes to writing recommendations and finding an internship place. The latter was a huge support from my advisor – Olga Anatolievna Galimova, who recommended me for an open vacancy in Baker Tilly Bishkek audit firm. Thus, I am very grateful to my department for its openness, readiness to help and warm atmosphere. I believe that such liberal and humane conditions result in high conscious, purposeful and self-confident persons with undoubtedly successful future. - Who do you want to be after graduation? In what field are you going to work? I am planning to continue my studies and pursue a Masters degree in Finance. I feel it is necessary to obtain more technical skills in finance in order to be competitive on a job market. Actually, I have already been admitted to Masters in Finance program at Tilburg University, the Netherlands. After graduation, I am going to work in field of finance, probably insurance or banking. - All BA students need to pass their internship as in other AUCA departments. What was your internship? What did you do? Was it interesting and helpful? Olga Anatolievna Galimova recommended me to work as an intern in Baker Tilly Bishkek Audit Company. By the way, this company is created and managed by our BA alumni, Kubat Alymkolov. Actually, I was working as an auditor assistant, and performed a real audit of inventory and other accounts of one of the local companies. Honestly, it was extremely hard to study, work and prepare for Junior’s Ball at that moment, because auditors have to process tons of data within short period of time. Nevertheless, now I realize how useful this internship was for me. Two weeks of off-site working have substantially deepened my understanding of the financial and accounting matters, helped to derive a whole picture about how a company operates in real life. -Are you planning to run your own business? I will run my business in the long-term, hopefully finance will lead me to career of a professional actuary in the field of insurance. I am tempting to open an insurance company with wide range of services that will promote economic development of the Kyrgyz Republic. This career is especially attractive to me, since the local insurance market is underdeveloped, and the total assets of 17 companies do not exceed $25 mln. Considering political and economic turmoil, there is a big potential in this and other financial market like leasing or pension fund, and I want to grasp this opportunity. Bringing stability and modern approach in insurance company, along with the advanced actuarial calculations will serve as a competitive edge for my future company and me. -Your wishes and advises to future BA students I wish all future BA students be diligent in their studies, since this is the perfect time for you to receive the basic knowledge on which all your future career will step up – thus, be rational. Do not be afraid to set high goals and reveal your fullest potential to attain them – be effective. Moreover, I strongly recommend being consistent in everything you do and use your time wisely – be efficient. Finally, do not forget to take active part in Enactus AUCA – be proactive!

Стивен Ластиг, зав. кафедры "Управление Бизнесом"

"A liberal arts model of education truly provides students of the knowledge and skills to compete in a rapidly changing world."

Can you please tell us a bit about yourself: your education and work background, projects you were involved in and any achievements? I grew up in Ohio, and received aB.A. in Economics and Business from the University of Cincinnati, where I graduated magna cum laude and received an award as the outstanding graduate in the college of Arts and Sciences. Following that I attended Rutgers Law School in New Jersey where I received a Juris Doctor degree. My working career has gone through several phases. I began as a lawyer, and worked for many years in a law firm where I eventually became a partner. During that time I also served in local government, and was twice elected to the governing council of a small town in northern New Jersey. After practicing law for about 15 years, I was offered an opportunity to be involved in the business world, and decided to change my career. For more than 10 years I worked as a business executive, and gained a lot of experience in finance, management, marketing, government relations, and technology. I eventually became interested in teaching, and have found that it is something I enjoy even more than either of my prior careers. In the fall of 2010, I came to AUCA, and have primarily taught business and law classes over the past three years. How long have you been teaching at AUCA and what are the classes you offer? This is my third year at AUCA. I have taught courses in BA Department, the IBL Department, the First Year Seminar program, and also freshman orientation. In the BA department my courses include Introduction to Management, Business Ethics, Business Law, and most recently Introduction to Business, Business Research Methods, and Senior Thesis Seminar. In the IBL department I taught Contract Law, Introduction to the U.S. Legal System, Legal Ethics, Legal Research Methods, Legal Skills, and Moot Court. In the spring of 2012 I was asked to teach FYS, and I taught a FYS Discussion section in the spring and fall of 2012. I also have been a freshman orientation group leader for past last two years. I believe that part of my teaching responsibilities involves service, and have served on a number of University committees over the past three years. I am finishing my second year on the Faculty Senate, and also served on the Bard College/AUCA Faculty Education Oversight Committee; the Curriculum Development Committee; the Faculty Status, Promotion and Research Committee; the Academic Policy Committee; and the Open Education Resources Committee. Why AUCA, not other universities? AUCA is unique in Kyrgyzstan and Central Asia. A liberal arts model of education truly provides students of the knowledge and skills to compete in a rapidly changing world. At AUCA, students are able to learn in an atmosphere where critical thinking is valued and encouraged. It is exciting to be part of a community where students are challenged to think logically, engage in serious inquiry, and develop effective written and oral communication skills. These skills will give AUCA students a competitive advantage throughout their professional careers. What do you like/do not like about Kyrgyzstan? I really enjoy living in Kyrgyzstan. The one thing I would change is the driving habits of a few people. Most are OK, but there are a few who can’t be bothered by traffic signals, speed limits, and traffic etiquette. I have adjusted by just trying to stay out of the way. What do I like? I really like the gracious hospitality and friendship offered by everyone I have met in Kyrgyzstan. I like the traditions, the celebrations and the food, which is not only healthier but also less expensive than in the U.S., especially raspberries and strawberries. Finally, I love teaching at AUCA, and being part of the AUCA community. What do students do after they graduate, having a BA major? Many of our graduates work for companies in Kyrgyzstan, and a few international students return to their home countries to open their own business or join an established business. AUCA graduates can be found in almost every major company in Kyrgyzstan. Other graduates successfully started their own business, while others go on to graduate school for an MBA, or other master’s degree. Some of our graduates have continued their studies in top business schools in the U.S., Europe and Asia. Tell us about AUCA students. How are they different from student of other universities? I believe that students around the world have more in common than they have differences. My observation is that they have similar dreams and ambitions to succeed on both a personal and professional level. What could you advise to prospective students of Business Administration department? Work on improving your English writing and speaking skills. Being a good writer means that you are able to think logically and express yourself clearly. Being able to effectively present your work will enable you to be persuasive and successful.

Нильс Кониг, профессор Управления Бизнесом

"Studying Business Administration at AUCA means acquiring new skills, trying them out and making mistakes in order to continue learning"

- Could you please tell a bit about yourself? I was born in Berlin (Germany) and graduated from the University of Magdeburg where I finished both a Bachelor in Management and Economics, and later a Master of Science in Management. During High School I spent half a year in California, and before my Master studies half a year in St. Petersburg. I have worked several years at Daimler AG (Mercedes Benz) in Stuttgart, before moving with my family to Kyrgyzstan for a few years. I finished my PhD thesis last. Fall and will defend it this summe (also at Magdeburg University). - How long have you been teaching at AUCA and what are the classes you offer? I came to AUCA in early 2010, after moving to Kyrgyzstan with my wife (who is working for GIZ). I mainly teach Marketing and Corporate Communication, also International Business. - Why AUCA, not other universities? I think it's the most liberal and international university in the region and attracts smart students also from other countries. - What do you like/do not like about Kyrgyzstan? I like the quite liberal atmosphere and life in the country as well as the mountains and lakes, but think that people have to work on their discipline and morale. They also need to become more conscious of their environment. - What do students do after they graduate, having a BA major? Hopefully seeking a masters degree in Europe! - Tell us about AUCA students. How are they different from student of other universities? Students are typically more engaged in social and extra-curricular activities and after graduating hopefully have the skills and most importantly the ethical mindset for making an impact on local society. - What could you advise to prospective students of Business Administration department? Don't just think about career opportunities in terms of career prospects and salary - but think about making a real difference to society and life of the region.

Азим Азимов жана Руслан Ильясов

JMC '11 жана BA '09

Азим, ты закончил АУЦА в 2011 году, хотя должен был закончить раньше. В чем причина столь долгой учебы?

 

Последние несколько лет я оставался на второй год, потому что я плохо учился из-за того, что начал работать. А работать мне было гораздо интереснее, чем учиться. У меня пошел бурный карьерный рост. Я начал получать повышение, а позже стал заниматься своими проектами. Я начал работать в свере пиар с третьего курса, устоился в рекламное агенство, позже я работал в компании Мегаком директором по корпоративным коммуникациям, также занимался предвыборными кампаниями кандидатов в Президенты и политических партий.

 

Руслан, а как учились Вы?

Я успешно закончил факультет Управление бизнесом за 4 года. Один раз меня чуть не исключили из университета, по причине того, что часто пропускал занятия. Я открыл свою первую столовую-павильон на четвертом курсе.  Женщина лепила самсы, а я стоял на кассе и продавал их. Мой первый старт-ап оказался банкротом. После этой неудачи я все же решил закончить учебу, и после этого вплотную заняться бизнесом.

 

Почему  вы решили заниматься малым бизнесом?

Руслан: Мы с Азимом проводили много времени вместе, я занимался общепитом, у меня были столовые. А у Азима был опыт в маркетинге. Он предложил открыть кафе. Азим  занимался привлечением клиентов, а я занимался организацией кухни. Я стараюсь не лезть в его дела по маркетингу и рекламе заведения, а он – в хозяйственные вопросы.

Азим: Это ключ к тому, как друзьям делать бизнес. Нам удалось разграничить наши обязанности, и найти общий язык. После окончания университета мы с Русланом сошлись в стремлениях. Мы оба не хотели ограничивать себя работой в какой-нибудь компании. Всегда хотели создать что-то свое. 

 

В чем главная фишка “Olives?”

Азим: У нас не было определенной идеи, по-поводу того, какой именно бизнес организовать, и поэтому решили открыть кафе, которое будет приносить прибыль. К тому же, у Руслана был хороший опыт в этом.

 

Какие навыки, приобретенные в АУЦА вам помогли в бизнесе?

Руслан: АУЦА научил меня стремиться к своей цели и никогда не останавливаться на достигнутом.

Азим: АУЦА дает уверенность в своих силах, учит, как правильно преподнести себя работодателям. Также АУЦА хорош тем, что там есть возможность учиться по американским учебникам, и именно в моей сфере пиар – это особенно хорошо, така как эта профессия зародилась именно в Америке.

 

Какие советы вы бы дали начинающим бизнесменам? На чем стоит акцентировать внимание?

 

Руслан: У меня был такой случай, когда я открыл свою столовую, меня очень сильно прессовали, пытались отобрать мой бизнес посредством разных вещей, но у меня получилось отстоять его, даже несмотря на то, что все документы уже переписали на других людей. Поэтому мой главный совет – нужно просто начать бизнес. К определенному времени вы обретете багаж знаний, методом собственных проб и ошибок, на практике. И, конечно, необходима уверенность в собственных силах и возможностях.

Азим: Нужно понимать, что вся ответственность лежит на тебе самом. К бизнесу нужно относиться не как к игре, а как к серьезной работе. А вообще, мне кажется, что прежде чем начинать свой бизнес, необходимо поработать в компаниях, для того, чтобы увидеть потенциал, и для того, чтобы понять, как компании с большими ресурсами могут воплощать в реальность различные идеи.  

 

Чем вы занимаетесь помимо «Olives»?

Руслан: Параллельно я преподаю предмет “Банковское дело” в финансовом техникуме уже четвертый год.

Азим: Я также занимаюсь пиаром. Мы вместе с Русланом занимаемся медиакампаниями, также занимаемся политическим и коммерческим пиаром.  С другим выпускником АУЦА, Русланом Акуном, мы снимаем видеоролики. Сейчас я работаю в электрических станциях, директором по Связям с общественностью.

 

Как вы друг с другом знакомы?

Азим: Мы одноклассники. Мы пордружились благодаря тому, что мы оба жили далеко от школы и вместе ездили домой на маршрутке. Было очень много времени, чтобы поговорить.

 

Почему вы выбрали такое название для своего заведения?

Азим: Изначально, у нас была установка сделать кафе для иностранцев. Нам хотелось, чтоюы наше кафе ассоциировалось с иностранцами, где бы всегда сидели люди, работающие в международных организациях, в иностранных компаниях, и просто туристы. Нам было интересно получить себе этот сегмент. Моя девушка Алтынай предложила назваться «Olives.»

Руслан: Просто своих вариантов у нас не было

Азим: Нет, я предлагал назваться “Friday and Friday.” Но это было очень похоже на название Американского кафе. И я отказался от этой идеи. Но, так как у нас акцент на итальянскую и американскую кухню, “Olives” достаточно хорошо вписывается в копцепцию.

 

Перед входом в ваше кафе висит вывеска “KOLDO SHOP.” Имеет ли это какое-то отношение к “Olives?”

 

Через стену находится этот самый магазин. Им управляет моя девушка. Это социальный магазин различных изделий из войлока и сувениров. Там интересная схема работы: поставщиками магазина являются сироты, инвалиды, и неимущие пенсионеры. Главной целью магазина является не извлечение прибыли, а помощь социально уязвимым слоям населения.

 

Самое приятное воспоминание об АУЦА?

Руслан: Я запомнил пару critical skills. АУЦА у меня ассоциируется именно с этим предметом. Именно с помощью критикал я обрел все те навыки, которые использую.

Азим: Если бы у меня была еще одна возможность вернуться в 11 класс и поступить в университет, я бы несомненно выбрал АУЦА. Я очень сожалею, что не прочувствовал студенческую жизнь и у меня нет определенных воспоминаний, потому что я все время работал, что я не учавствовал в различных мероприятиях и событиях. АУЦА – самое лучшее место учебы. Именно здесь студенты мотивированны преподавателями, благодаря этому, им удается найти уверенность в своих силах и способностях. 

 

АУЦА – это…

Азим и Руслан: Дух свободы, творчества и самореализации

 

Где вы себя видете через 5-10 лет?

Азим: Я себя вижу успешным деятелем в сфере, в которой я уже создал собственный фундамент, в котором я управляю людьми и обучаю молодых специалистов. Мне бы хотелось поделиться своим опытом как без помощи спонсоров можно достичь успеха.

Руслан: Я вижу, что мы с Азимом миллионеры. С нами считаются и нас уважают. Мы знаем многих влиятельных людей. И именно тогда мы пойдем в политику. Я вижу, что мы изменим нашу страну к лучшему. Я вижу, что мы построим крепкий фундамент всему нашему молодому поколению.

 

 

Мирза Амири

Экономика ‘07

үй бүлөсү менен Талибандан качып Пакистанга барган, ал жерде ачкачылык менен Пакистандан полициясына жеткирбей, жок дегенде бир кадам алдыда жүрүүгө аракет кылган, карда сүйрөлүп өзүнүн Бостондун жанындагы мыкты Брандейс университетинде магистратурада курстарына чейинки Мирза Амиринин басып өткөн турмуш саякаты – бул башкага дем болгудай өжөрлүк жомогу, үмүтүн үзүү жана кайра үмүттөнүү, жана ойлогон максатына жетүү. Мирза өзүнүн көрүнүктүү баскан жолу, согушка баткан мекени, БААУдагы анын жашоосун өзгөрткөн тажрыйбасы жана өзүнүн келечек пландары тууралуу айтып берүү үчүн Брандес университетинин Эл аралык бизнес институтунун магастратурасында толук стипендиянт катары турмушунан бизге убакыт бөлүп маек курду.

 

 Б. Гординиер: БААУга чейинки өз жашооң тууралуу айтып берчи?

 

 Мирза Амири: Талибан Кабулду басып алгандан кийин жашоо бизге өтө кыйын болуп калды. Мен жаш кезимде, Талибан келе электе эле, дайым чет мамлекетте окууну каалоочумун. Талибан бийликке келгенден кийин, алар университетти жаап салышты жана мен өз максатыма жетем деген үмүтүмдү үздүм. Биз Пакистанга качып келгенде ишибиз андан да жаман болду. Бизди контрабандалык жол менен алып келген Пакистандыктар болгон оокатыбызды уурдап кетишти жана ал жерге келгенде басынтып-кемсинтүүлөргө туш болдук. Биздин жашообуздун эң жаман күндөрү Пакистанда өттү. Биз акчабызды, үйүбүздү, жада калса киймибизди, баарын жоготтук. Биз биздин досторубуз жана үй-бүлөлөрүбүздүн өлүү-тирүүсүн билген жокпуз. Полиция өтө душмандык мамиле жасады жана афгандык качкындарды ар дайым тоноп, кээде алар чөнтөгүңө баңги заттарды салып коюп түрмөдөн чыгарыш үчүн 100,000 рупий талап кылышчу. Мен жумуш табайын деп аракет кылганда, көпчүлүгү пакистандыктардын айлык акысынан  50% же андан да аз төлөшчү. Мен чындыгында эле максатыма жетем деген үмүтүмдү үзүп койгом, бир гана өлбөш үчүн кантип жумуш табыш керек экенин ойлочумун.

Акырында Талибанды 2001-жылы Кабулдан кууп чыканда, менин үй-бүлөм мага ал жакка жалгыз барып, Канаданын Фокус Гуманитардык Жардамында иштөөгө уруксат беришти. Анын негизги жумушу Афгандык качкындарды Афганистандагы өз үйлөрүнө кайра алып келүү болчу. Мени директордун жардамчысы катары жумушка алышты жана көпчүлүк чечимдер менин таасирим менен кабыл алынчу, анткени директор өлкө жөнүндө өтө аз билчү.

Көп өтпөй мен кызматка жогорулатышты, операцияны жетектөөгө жана провинциалык офисте мекенге кайтаруу аракеттерин жетектедим. Бул тажрыйбадан эң маанилүүсү - менде кайра үмүт жана ишеним пайда болду. Мен жетекчилик жөндөмүм бар экенин жана менин өлкөмө чоң салым кошо аларымды түшүндүм.

 

Б.Г.: Сени андан ары мыкты Америка университеттеринин биринде магистратурада окууга жардам берген БААУдан үйрөнгөн негизги көндүмдөрүңүз жана идеялар кайсылар? Сени БААУ магистратурада окууга кантип даярдады?

 

MA: БААУ мен үчүн өзүмдүн максатымдын чокусуна көтөрүлүүгө жардам бере турган тепкичтин ролун ойноду. БААУ мени магистратурага академиялык жактан даярдады. Ошондуктан мен бул жерге келгенде эки жумадан кийин эле өзүмдү жакшы сезип калдым. БААУ мени тил билими жагынан жакшыртты. Азыр бул мектепте менин англис тилим гана абдан жакшы эмес, мен орус тилинде дагы КМШдан келген эл аралык студенттер менен сүйлөшө алам. БААУ менин презентация жасоо жөндөмүмдү жакшыртты жана бул менин эң күчтүү жагым. Профессор Валерий Хардин менин факультетимде иштебесе да, мен үчүн жеке кураторум катарында кызмат кылды. Ал менин англис тили мугалимим эле, бирок ал менин жашоомо бардык жагынан кеңеш берди. Ал азырда менин мугалимим, кеңешчим жана эң жакшы досум. Экономика факультетинин профессору Людмила Констанц мага экономика изилдөө боюнча сабак берди, ал сабак мени изилдөөчү кылды. Анын сабагынан мен кантип окуш керек жана өзүм учун кантип талыкпай эмгектениш керек экендигин үйрөндүм. Мен бардык профессорлорума абдан ыраазымын.

 

БГ.Сен Бордук Азиядагы жаш улан-кыздарга БААУда окуу тууралуу эмне деп айтмаксың? БААУнун магистратурада окуйм деген студенттерине эмне кеңеш бермексиң?

МА: Борбордук Азиянын же Афганистандын элдерине бир гана кеңеш бермекмин: эгерде БААУну көздөй жол тарсаң,ыз сиздин багыңыз ачык. БААУ региондогу мыкты университет болгону үчүн гана эмес, ал чыгыш менен батыштын ортосундагы билим берүү көпүрөсү. БААУдан алган билим жана даража менен адам иш базарында оңой эле атаандаша алат ,ошондой эле батышта магистратурда окуй алат. БААУнун магистратурада окуйм деген студентерине айтарым, ал жердеги шарттар мене мүмүнчүлүктөрдү толук пайдалангыла. Сөзсүз түрдө талап кылынган курстарды англис тилинде алгыла, жазуу көндүмүңөрдү курчуткула, студенттик гезитке салымыңарды кошуу менен же дилбаян жазуу курсун кайра аудит катарында алуу менен, GPAди эң жакшы алып жүрүүгө араттенгиле. Ошондой эле, MBA , экономика же финансы программасына кирем дегендер үчүн GMAT же GRE тестеринен упай алыш үчүн жогорку математика боюнча жөндөмүңөрдү жакшыртуу үчүн катуу иштегиле.

 

Б.Г.: өткөн жылы Афганистанда иштеген тажрыбаңыз тууралуу айтып бериңиз. Кайда иштедиңиз жана уюмдун табыйгаты эмнеде? Афганистандагы коопсуздук абалынын кыйындыгынан тышкары, кандай позитивдүү өнүгүүлөр тууралуу жана өлкөнү кризистен чыгаруу үчүн жана тынчтык жол менен өнүгүү жолуна түшүү үчүн эмне кылыш керек,сиздин оюнузча?

 

М.А.: Мен Афганистандагы Инвестицияны колдоо агенттигинде (АИКА) инвестиция боюнча аналитик, анализ секциясынын башчысы жана Изилдөө жана Саясат бөлүмүнүн директорунун орун басары болуп иштедим. Жети айга жакын убакытта үч кызматта иштедим. АИКА өлкөдөгү жалгыз азыркы убактагы мамлекетке тиешеси бар уюм, ал жергиликтүү же чет мамлекеттик инвестторлорду өлкөдөгү жеке менчик секторду жакшыртуу үчүн жана чет мамлекеттен түздөн түз инвестицияны тартуу үчүн колдойт. АИКАда иштеп жүргөндө мен китептен окуган теорияны чыныгы турмушта кантип ишке ашырууну үйрөндүм, Афганистандын экономикасы тууралуу билдим. Мен коопсуздук, инфраструктура, билим деңгээлинин төмөндүгү жана коррупция Афганистандын экономикасын өнүктүрүүнүн негизги тоскоолдуктары экендигин тушундум. Чоң структууралык өнүгүүлөргө, экономикалык реформаларга жана өсүүлөргө карабастан, өлкө толугу менен кризистен чыга элек. Азыркы учурда кризиске карата болгон кыска мөөнөттөгү чечимдер өтө карама-каршы, анткени чет млекеттиктер абалды курчутуу үчүн иштеп жатышат, бул аларга бир жагынан болбосо экинчи жагынан пайдалуу. Кризиске карата узак мөөнөттүү чечим - бул билим берүү. Бир күнү билимдүү муун өлкөну кризистен чыгарып кетет.

 

Б.Г.: Бостондогу жаңы үйүңүзгө кантип жайгаштыңыз? АКШ жөнүндө биринчи пикириңиз кандай?

MA: Мен жайгашуум кңпөубакытты талап кылган жок. Мен бул жерде үйүмдөгүдөй сезип калдым жана баардыгы жайында. Мен АКШ тууралуу биринчи көз карашым мурда эле Исламабаддагы АКШынын элчилигине келгенде пайда болгон.  Визага арыз бергендердин катарында тургандардын бардыгы АКШга виза алуунун кыйынчылыктарын айтып, даттанып жатышыптыр. Бул туура экен. Мен виза алуум жана коопсуздукка текшерилишим абдан көп убакытты талап кылды, мен сабактын биринчи  эки жумасын калтырдым. Мен дагы эле маданият, традиция, тамак, кечелер, мүнөздөрү жана көчөдө жолуккан адамдардын жылмайып өткөндөрүнүн себептерин түшүнүүгө аракет кылып келем.

 

Б.Г.: Эмне учун Брандес? 5-10 жылдан кийин өзүңүздү кайда болом деп ойлойсуз?

MA: Мен Мен Брандейс университетинин эл аралык бизнес мектебин анын программасы үчүн жана мага берилген стипендия үчүн тандап алдым. Мен азыр эл аралык экономиканы ана финансыны окуп жатам. Бул менин экономикадагы жакшы көргөн тармагым. Азыр менин планым магистр даражасын алуу жана кийинчерээк Ph.D.ни каалаймбы, көрөм. Бул даража менен АКШга келээрден мурда иштеген Афганистандагы инвестицияны колдоо агентсттигинде жогорку деңгээлдеги кызматка ээ болорума же министрликтерде (Соода жана индустрия министрствосу, Финансы министерствосу,Улуттук экономика министерствосу, фганистандын борбордук банкында) иштериме ишенем. Жогоруда белгиленген иснституттардын биринде иштөө менен мен согуштан кыйраган өлкөмө ңз салымымды кошо алам.

 

Б.Г.: Сиз АКШга кетишиңиз тууралуу үй-бүлөңүз кандай ойлойт? Сизге туугнадарыңыздан кимдир бири ушундай академиялык ийгиликтерге жетишүүгө түрткү болдубу?

МА: Менин атам дайыма менин негизги колодоочум эле. Менин үй-бүл мүчөлөрүм Афганистанда мен жок экономикалык кыйынчылыктардан жапа чегип келишет, бирок алар муну кабыл алышты жана мени чет өлкөгө окууга жиберишти. Биздин үй-бүлөдө мен биринчи жогорку билим алганыма карабастан (анкени биздин мурунку муун Афганистандагы мыкаачылык  саясий системага жана улуттар аралык кагышууларга байланыштуу мүмкүнчүлүктөрү болгон эмес), мен дайыма атамдын жолун жолдоп келем.

 

Б.Г.: Азыр алыста жашап атканда БААУ тууралуу кандай жакшы эскерүүлөр оюңузга келет?

МА: БААУ сыяктуу кичинекей үйдөн Брандайс сыяктуу чоң үйгө көчүү абдан кыйын. БААУда мен дээрлик бардык адамдарды билчүмүн, анан күнүнө 200 чакты жолу салам айтчумун, бул жерде болсо антүүгө мүмкүн эмес. Азыр кайда барсам да, кампуста БААУну эстейм анткени менин оюмда кандайдыр бир салыштыруу бар. Мен БААУнун кичиней кампусун сагынам. БААУнун китеп канасынан бекер китеп алганды сагынам. Ал тургай ызы чуу болгон китепканадагы окуу бөлмөсүн сагынам.

Шайырбек Жураев

Эл аралык жана салыштырма саясаты 04

үлгүнүн негизинде башчылык кылуу

 

2009-жылы бүтүрүү аземинде, Шайырбек Журавеге Кыргызстандын жана бүт Борбордук Азиядан келген студенттерге лидерлигин көрсөткөндүгү үчүн Жеймс Вейд Эмиссон Ш. бүтүрүүчүлөрдүн Лидерлиги сыйлыгы тапшырылган.

Жураев мырза 2000-жылы БААУнун Эл аралык жана салыштырма саясаты программасын SummaCumLaude артыкчылыгы менен бүтүргөн. Ал ошондой эле Лондондогу Экономика жана саясый илимдер мектебинде эл аралык байланыштар боюнча магистратураны бүтүргөн. Ал Кыргызстандын жана Борбордук Азиянын өнүгүүсүнө коп жылдары Европалык реконструкциялоо жана өнүктүрүү банкында, Согуш жана тынчтык институнда, Улуу Британиянын Эл аралык өнүгүү департаментинде жана Саясий өнүгүү институнда иштеп өз салымын кошкон. Ал 2007-жылдан бери БААУнун мугалими, 2008-жылдан бери Эл аралык жана салыштырма саясат багытынын жетекчиси болуп иштеген. 2009-10-окуу жылынын башында Жураев мырза БААУнун академиялык онуктуруу боюнча деканы болуп дайындалган.

 

Жеймс Вейд Эмиссон Ш. бүтүрүүчүлөрдүн Лидерлиги сыйлыгы Жеймс Вейд Эмиссондун эстелигин жана кызматын баалайт, ал Борбордук Азиядагы Америка университетинин Камкорчулар Кеңешинин мүчөсү 2002-жылдан тартып, 2005 жылы 28-декабрда, дүйнөдөн кайтканга чейин өзгөчө эмгеги сиңген кылган мүчөсү болгон. Бул сыйлык эң жакшы сапаттагы лидерликти мамлекеттик кызматта жана жеке интеграциясын көрсөткөн бүтүрүүчүгө ыйгарылат.

 

Сиз Жеймс Вейд Эмиссон Ш. бүтүрүүчүлөрдүн Лидерлиги сыйлыгын алуучу катары өзүңүздү кандай сезип жатасыз? Сиз биздин коомдо лидерликти баалаган ушундай сыйлыкты берүү маанилүү деп ойлойсузбу?

 

Бул мен үчүн өтө чоң сыймык, ошондой эле чоң жоопкерчилик. Мындай сыйлыктар жогорку деңгээлдеги сиз аткара ала турган чоң күтүүлөр, үмүттөр менен келет.

Сыйлыкты алуу сөзсүз өтө жагымдууү окуя, жана мен силерди жашоомдо адам жетишкендиги үчүн сыйлык күтө турган тепкичте эмесмин деп ишендире алам. Мен чынында лидерлик сыйлыкка татыктуу көптөгөн улан-кыздар бар экенине ишенем.

 

Сиз эмне үчүн саясатты өзүңүздүн окуу тармагыңыз катары тандап алдыңыз?

Мен бала кезимден эле саясатка кызыкчумун. Мен тогуз жашымда үй- бүлөмдөн тышкаркы окуяларды түшүнө баштадым, мен Советтер союзунун ыдыраганына жана жана көз каранды эмес мамлекеттин түзүлүшүнө күбө болдум. 1990-жылдардын башы саясатка кызыккан элдер үчүн өтө кызыктуу мезгил болду, бизнеске жана экономикага кызыккандарга кыйын убакыт болсо да.

 

Лидерлик бул адамга төрөлгөндө берилген белекпи, же адам өзүн лидер кылып тарбиялай алат деп ойлойсузбу?

 

Бул көбүнчө лидерликке кандай маани бергениңизге жараша болот. Мен лидерликти белгилүү бир типтеги адамдардан таба

турган нерсе эмес деп ишенем.

 

Бул көз караш, окуу жана эрк менен келе турган нерсе, жана ар бир адам муну өздөштүрө алат деп ишенем. Чыныгы лидердин көз карашы кенен жана терең болушу керек, маселенин тамырын көрө алган, ар бир жеке окуяны контекстте карай алган жана узак мөөнөттүү кыйынчылыктар менен мүмкүнчүлүктөдү көрө алган. Чыныгы лидер өмүр бою окуу процессине даяр болуш керек жана өзүнүн кемчиликтерин билиш керек.

Жана лидер сөзсүз түрдө максатына жетүү үчүн күчтүү эркке ээ болуш керек, чанда гана ойлогон максатына оңой жетесиң. Эн маанилүүсү, жакшы лидер бул социалдык контекстте жашаган жана иштеген, коомго кызмат кылган лидер.

 

Сиздин оюнузча, азыркы коомдо жакшы лидер кандай сапаттарга ээ болушу керек?

Биринчиден, лидерлер өз иштеринде компетентүү болушу керек. Курулай наам үчүн иштөө жана кандайдыр бир лидер болуп калуу оңой. Кыргызстандык элитанын жаңы лидерлери алар эмне жасап жатканын жана кантип жасап жатканын биле тургандыктарын көрсөтүшү керек жана ар качан керек болгондо окуй алгандай болуш керек. Экинчиден  лидерлер принципиалдуу болушу керек, азгырыктарга берилип кетпегендей болуш керек. Бул үчүн чоң эрк жана көз караш керек. үчүнчүдөн, лидерлер коом менен дайыма байланышты сакташ керек.

 

Сиздин оюңузча лидер болуш үчүн эл аралык тажрыйба керекпи?

 Менин оюмча керек эмес, бирок мен эл аралык тажрыйба көз карашты жана бул дүйнөгө болгон түшүнүктү абдан кеңейтерине ишенем. Кыргыздар айткандай, көптү көргөн көп жашагандан көп билет. Кыргызстан кичинекей мамлекет, жана биз бир гана сырткы дүйнө менен жигердүү жана ойлонулган мамиле түзүү жолу аркылуу өнүгө алабыз. Эл аралык тажрыйба ушундай жардам берет.

 

Келечектеги лидерлерге кандай кеңеш бересиз?

Мен студенттерге БААУ берген мүмкүнчүлүктөрдү жакшылап пайдалангыла деп кеңеш берет элем. Көпчүлүк учурда ар түрдүү гранттардан, саякаттардан жана башкалардан бир гана маалымат жетпегендиктен аз сандагы гана студенттер диспропорционалдуу пайда көргөндөру болот. Студентер кызыктуу мүмкүнчүлүктөрдү табууга аракет кылышы керек, жана  жаңы пайда болгон нерселерге ачык болушу керек. Чындыгында студенттик жылдар мүмкүнчүлүктөргө бай мезгил жана студенттердин азыр жашоодо эмне кылып жаткандары калган жашоосуна таасир болот.

 

Сиздин БААУдагы студенти катарында тажрыйбаңыз кандай?

КАУнун Эл аралык ана салыштырма саясаты программасына которулганга чейин Бишкек гуманитардык университетинин саясий илимдер факультетинде окудум. Мен окууну бүткөн кезде КАУ БААУ болуп калды. КАУнун түзүлүшү дүйнөнүн ушул бөлүгүндө болуп жаткан өзгөрүүлөрдүн чагылдырышы болчу. КАУ өсүп, азыр БААУ маанилүү окуу жай жана өзгөрүүнүн лидери. Бул өлкөнүн жана региондун жакшыга карай өзгөрүүсү. Бул түшүнүк мага БААУда алган тажрыйбанын жыйынтыгында келди.

 

Сиз азыр кайда иштейсиз жана келечекте пландарыңыз кандай?

Мен азыр эл аралык ана салыштырма саясаты факультетинин жетекчиси жана окутуучусу болуп иштейм. Биз көп жылдан бери бул факультеттин жогорку академиялык стандарын кармоо үчүн иштеп келебиз. Сабак берүүдөн тышкары, мен суу, энергияга тиешелүү маселелер боюнча бир нече изилдөө долбоорунда иштейм.

Захидулла Жалали

Эл аралык жана салыштырма саясат, 08

Захидулла Жалили БААУнун Эл аралык жана салыштырма саясат программасын 2008-жылы бүтүргөн. Азыр Захидулла Афганистандын Тышкы иштер министринин орун басарынын жардамчысы болуп иштейт. Захилдулла БААУ жөнүндө эскерүүлөрү жана ойлору менен бөлүшүүгө өзүнүн ишинин көптүгүнө карабай, убакыт таба алды.

 

Захид эмнеге АУЦАны тандап алдын?

БААУнун бир программасына тапшырууга стипендия мүмкүнчүлүк берди. Либералдык билим берүү, тажрыйбалуу мугалимдер жана достук жана эркин чөйрө менин университетте окуу чечимиме салым кошту. Баса, мен өзүмдүн чечимиме бактылуумун, анткени мен өз каалаганыма жеттим.

Афганистандан кетүү кыйын болдубу?

Анча деле эмес. Балким башында бир аз кыйын болгон чыгар, анткени бул менин үй-бүлөмдөн жана үйүмдөн алыс кеткен биринчи тажрыйбам эле.

 

БААУда окуган көп афгандык студенттер бар, айрыкча кыздар...

Бул чын, менин айтайын дегеним Афган стипендия фонду афгандыктардын билим алуусуна чоң инвестиция жана салым болуп эсептелет. Бул БААУ менен стипендия фондунун  Афган студентерин, айрыкча кыздарды БААУда окууга чакыргандыгы алардын берешендиги. Мамлекеттин атынан жана менин элимдин атынан, мен баардык бул ишке катышкан жактарга ыраазычылык билдирем, анын ичинде Кыргыз мамлекетине бул процессти колдогондугу үчүн. Мен бул долбоор удантылат деп үмүттөнөм, жана кийинки муун БААУнун билим берүүсүнөн пайда таба алат деп ишенем.

Сиз Бишкекке биринчи жолу келгенде кандай кыйынчылыктарга дуушар болдуңуз?

Жаңы мамлекет жаңы чөйрөсү менен өөн учураган жок. Бир гана маселе тил жагынан болду, ал чынында өтө кыйын болду башында. Бизде Афганистанда орус же кыргыз тилин окууга мүмкүнчүлүк болгон эмес, ошондуктан бул тоскоолдуктарды жеңүүгө бир топ убакыт кетти. Элестетип көрүңүз, квартиранын ээси сиздин квартирага келгенин, ал англисче сүйлөбөйт, сиз орусча түшуүбөйсүз, анан телефон мене бирөө биз бири-бирибизге эмне айткыбыз келгенин которуп турат. Бул күлкүлүү угулат, бирок биз муну чынында башыбыздан өткөрдүк.

Сиз эмне үчүн башка тынчыраак мамлекетте жашоонун ордуна кайра Афганистанга барууну чечтиңиз?

Бул кызыктуу суроо. Мен ачык түшүндүрүшүм керек, мен өз өлкөмдү абдан жакшы көрөм жана ал жерде жашоону каалайм, айрыкча азыркыдай татаал кырдаалда. Мен ушул максат менен билим алдым, жана кайра өз өлкөмө келип колумдан келишинче ага кызмат кылуу менин каалоом болчу. Туура, бул жерде абдан татаал маселелер бар, бирок качып кетүү аларды чечүү болуп саналбайт. Мен өзүмдүн гана жакшылыгымды ойлогон адам эмесмин. Мен өз өлкөм үчүн жана анын эли үчүн чоң жоопкерчиликти сезем.

Азыр сиз Тышкы иштер министрлигиндесиз...

Башында абдан оор болчу, анкени мен үчүн бул жаңы чөйрө эле, бирок азыр мага жумушум жагат. Ишибиз көп жана убакыт жагынан кыйынчылыктар болгондугуна карабастан, бул жакшы тажрыйба жана мен бул иш менен бактылуумун. Андан сырткары, мен тышкы иштерге көптөн бери кызыкчуумун, жана менин үйүбүлөм менен досторум дайыма мени колдошчу.

БААУнун либералдык билим берүүсү сиздин максатыңызга жетүүгө кандай жардам берди?

Мен оюмча, БААУ студенттин лекцияга гана катышкан жери эмес, ал ошондой эле анын эркин жана достук жана көп маданияттуу чөйрөдө талиим алат. Мен БААУнун мага берген сөз эркиндиги, сын ой жүгүртүү, убакытты туура пайдалануу, чыдамкайлык жана башкаларды сыйлоо сыяктуу билиминен көп пайда таптым.

БААУ жөнүндө эң жакшы эскерүүңүз кайсы?

БААУну кайра эсиме түшүрсөм, көпчүлүгү эсимден чыгып кетти. Ошондой болсо да убакыт өлчөлүү болгондуктан, баарынын эскерүүдөн баш тартайын. Балким эң жакшы эскерүү – Афган командасы Diversity жумаksusylf бир нече ;jke биринчи орунду алганы.

БААУну колдоодо жана алдыга жылдырууда бүтүрүүчүлөрдүн ролу эмнеде деп ойлойсуз?

Мен бүтүрүүчүлөр маанилүү роль ойнойт деп ишенем. БААУнуы колдоо жана бизди окуткан институтка берилгендигибизди көрсөтүү биздин милдетибиз.

Сизге таасир бергенден кимге ырахмат айтат элеңиз?

Мен ата-энеме дайыма колдогондору үчүн, менин мугалимдериме мени окуткандары жана көтөрмөлөгөндөрү үчүн жана менин досторума алардын моралдык колдоолору үчүн ырахмат айтат элем.